Skip to main content
Vermaert Konstschilderesse

Bloemstilleven met een schelp, waterjuffer en een hommel

Verblijfplaats: Hampton Court, Londen
Andere titels in literatuur: Still Live with Flowers, Insects and a Shell
Drager: doek
Getekend: Maria van Oosterwijck
Plaats signering: links onder op de plint van het marmeren tafelblad; daarachter de datum
Datering: 1689
Afmetingen: 47,6 x 36,8 cm (1752 cm2) (opgave RC)
Andere opgave: 45,5 x 38 cm
Bijzonderheden:

  • Het schilderij maakt deel uit van de Engelse Koninklijke verzameling, voor het eerst geregistreerd gedurende de regering van Queen Anne (dus na 1702).
  • Registratienr. Royal Collection: RCIN 405625 

Beschrijving: 

Een boeket in een glazen vaas tegen de achtergrond van een nis en staand op een grijs marmeren blad. De vaas heeft kleine kogelronde glazen voetjes, zoals ook het andere schilderij in de Royal Collection. Op het blad ligt aan de linkerzijde een schelp.

Op dit kleinere schilderij zijn nog altijd tien bloemen afgebeeld. Het zijn de dubbele, oranjerode Tagetes patula (geen Nederlandse naam), roze provenceroos (Rosa centifolia), witte roos (Rosa alba semi-plena), dagschone (Convovulus tricolor), rood-witte tuinanjer (Dianthus caryophyllus), blauwe eendagsbloem (Tradescantia virginiana), en de witte knoppige ooievaarsbek (Geranium nodosum ‘silverwood,’). Verstopt achter andere planten zien we mogelijk een rode roos. Die is zelfs voor Victor van Pieterson niet goed te determineren.

Ook toont het doek drie insecten: de aardhommel in het centrum en bovenaan op het doek een klein koolwitje en een libelle. 

Compositie:

Het schilderij is opgebouwd volgens een straks geometrisch patroon, waarbij de hoofdcompositie wordt gevormd door meerdere concentrische cirkels, die de rand van de nis volgen. Gelijkmatige verdeelde radialen, telkens op een afstand van 15o, bepalen de positie van de bloemen en de andere details.

Bijzonderheden:

De schelp is exact dezelfde als die welke op het schilderij in Dresden is geschilderd: zie aldaar.
Bekend is dat Mary II, de vrouw van Willem III, buitengewoon geïnteresseerd was in schelpen. In hun Huys ’t Loo (nu paleis Het Loo) had zij een schelpengrot, waarin vele exotische schelpen waren verwerkt. 
De aparte ronde glazen vaas op vier bolvormige voetjes (dezelfde vaas als op het andere schilderij van the Royal Collection uit 1686, vermeld onder B.7.) en de bijna gelijke maten als dat doek wekken de indruk dat het is geschilderd als pendant van het andere schilderij.
De groene kleur van de bladeren op het doek is vervaagd door een verkeerde pigment­samenstelling. Mogelijk is ook de achtergrond ‘verdonkerd’ door een verkeerde pigmentkeuze.