Constantijn Huygens en zijn relatie met de Haagse en Delftse kunstwereld
Constantijn Huygens (1596-1687) was secretaris van stadhouder Frederik Hendrik en latere stadhouders. Daarnaast is hij leraar Latijn, dichter en groot kunstliefhebber. Hij verkeert met veel genoegen in de wereld van kunstenaars en verzamelt, zoals veel standgenoten, schilderijen en andere kunstvoorwerpen. Op jonge leeftijd kreeg hij tekenles van Hendrik Hondius. Van Jacob Hoefnagel leerde Huygens schilderen, en - gelet op het tractaatje wat hij schreef - het ‘bereijden vande verfkens’. Constantijn Huygens was een goede bekende van Jacques de Gheijn (1565-1629)[33]. De Gheijn was een der eersten die in de Nederlanden bloemstukken in olieverf schilderde.
De contacten van Huygens met kunstenaars waren al eerder van dien aard dat hij in 1629-1631 in een soort autobiografie een aantal Noord- en Zuid-Nederlandse schilders bespreekt, ingedeeld naar genre. Zijn kennis van schilderkunst en zijn kennis met veel kunstschilders leiden ertoe dat stadhouder Frederik Hendrik hem in 1650 vraagt te adviseren over de schilders die zouden worden belast met de decoratie van de Oranjezaal in Huis Ten Bosch.
Pieter Post, in 1646 door Frederik Hendrik aangetrokken als architect, behoorde tot de kring van Huygens. Naast architect en tekenaar was Post een in Den Haag geziene schilder van gebouwen en landschappen. Dat zelfde geldt voor een der grootste architecten en schilders van die tijd: Jacob van Campen.
|
Wie waren ... ~ de zonen van Constantijn Huygens ~ Constantijn had twee zonen in de leeftijd van Maria: Constantijn de Jonge (1628-1697) en Christiaan (1629-1695). Zij ontvingen de best mogelijke opleiding en kwamen via hun vader in contact met de elite van Europa, waaronder René Descartes. Constantijn jr werd in 1672 secretaris van stadhouder-koning Willem III. Hij was een meer dan verdienstelijk tekenaar. Zijn functie als secretaris van Willem III veranderde steeds meer in artistiek adviseur: Willem III en zijn vrouw Mary Stuart schakelde hem voortdurend in als connaisseur / taxateur om de kwaliteit van schilderijen te beoordelen. De andere zoon Christiaan trad niet in de diplomatieke voetsporen van zijn vader, maar koos op 16-jarige leeftijd ervoor in Leiden wiskunde te gaan studeren. Zijn eerste boek Theoremata de quadratura hyperbles, ellypsis et circuli werd uitgebracht in 1651. Na zijn reis naar Parijs in 1655 ontwikkelde hij zich als astronoom en na zijn ontdekkingen van de ringen van Saturnus werd hij internationaal een gevierd man. |
Constantijn Huygens sr. bewoonde tot ongeveer 1643 in een kapitaal huis aan het huidige Plein in Den Haag. In 1642 bouwde hij het nu nog bekende buitenhuis Hofwijck in Voorburg.
De geschetste sociale netwerken en de culturele relaties verscherpen in hoge mate ons beeld van de kunstzinnige invloeden op het gezin Van Oosterwijck in de periode 1640-1655. Ik stel in elk geval vast dat de ouders van Maria en zijzelf op veel manieren in contact moeten zijn geweest met schilders en liefhebbers van de schilderkunst. Het verklaart ook op welke wijze de belangstelling van Maria voor de schilderkunst kan zijn ontstaan.
[33] De Gheijn bewoog zich in de hogere sociale kringen van Den Haag en woonde vanaf 1623 aan het Lange Voorhout als buurman van de familie Huygens. De Gheijn (tekenaar en etser) en Constantijn Huygens waren in 1618 samen naar Engeland gereisd.