Internationale doorbraak

Aan het eind van de zestiger, begin van de zeventiger jaren van de 17^e eeuw kocht keizer Leopold I van Oostenrijk (1640 - 1705; keizer van Duitsland 1658-1705) het schilderij ‘Vanitas met hemelglobe’. Leopold en zijn vrouw[16] waren nogal onder de indruk van dit schilderij van Maria. Houbraken vermeldde daarover dat Leopold I als blijk van waardering aan Maria een geschenk toezond in de vorm een portret van hem en zijn vrouw, omlijst met diamanten. Weijerman omschreef dit aldus: “Keizer Leopoldus en zyne gemalinne (hebben) ook een (van hare Konsttafereelen in hun Konstkabinet geplaatst), die het zelve zoo hoog hebben gewaardeert, dat zy haar hunne poutretten omzet met Diamanten ten present hebben toegezonden.”
Op dit gedateerde (1668) en gesigneerde schilderij zien we enkele bijzondere voorwerpen die een korte bespreking waard zijn.
Op de grijze marmeren tafel, die enigszins beschadigd is, ligt aan de linkerkant een blokfluit op een opengeslagen muziekboek met een onduidelijke tekst ‘M. Wijn …[…?]’, dat op een tweede boek ligt. Schuin voor de blokfluit met boeken staat een heldere glazen buikfles, met een op lichte rose lijkende vloeistof, die met een zilveren stop is afgesloten. Op de fles is een etiket te zien met het opschrift ‘Aqua Vita’ (levenswater)[17]. Voor de fles ligt een houten lazarusklepper (die nagenoeg identiek is als die op het andere Vanitasschilderij) met direct daarachter een half afgepelde maiskolf, een schedel met een krans van klimop. De vaas waarin het boeket staat, is nauwelijks zichtbaar. Tegen een hemelglobe op de rechterachtergrond leunt een veelgelezen boek met ezelsoren met een gelige kaft, waarop de tekst staat ‘REKENINGH / Wy leeven om te sterven / En / Sterven om te leeven’. Op het boek zit een vinder, een Atalanta, met half gespreide vleugels. Eronder ligt een brief met de tekst ‘Job: 14.// De Mensche van e [en vrouw geboren,] / is kort van dage [en] / sadt van Onrust.’ Een uit een ganzeveer gesneden pen naast een inktpotje leunt op een stapeltje van twee boeken. Uit beide boeken steken stukjes papier. Het onderste papiertje draagt de tekst ‘Navolging Christi’ (een vertaling van het boek van Thomas à Kempis ‘Imitatio Christi’) en het bovenste ‘SELF-STRYT’. Dit boek bevat de tekst van het toneelstuk van Cats over Jozef en de vrouw van Pontifar, waarin de Geest het Vlees verslaat.
De geschilderde (theologische georiënteerde) boeken moeten hebben gehoord tot de bibliotheek van Maria.
Ook de globe zal tot haar inventaris hebben behoord. De hemelglobe is vrijwel identiek aan een in 1613 door Judocus Hondius de Jonge en Adriaen Veen gemaakte globe[18]. Op de hemelglobe is het sterrenbeeld Kreeft en de aanduiding ‘Cancer’ herkenbaar.
Het schilderij bevat vergelijkbare elementen als het schilderij ‘Godsdienstig stilleven’ van Jan Davidsz uit 1652[19]. 

Bij een zorgvuldige bestudering van het schilderij blijkt het schilderij nog een schilderijtje te bevatten. In de fles ‘Aqua Vita’ spiegelt het schildersatelier met een zelfportret van Maria. Zo’n zelfportret is niet alleen een ultieme vorm van signering en bewijs van schilderkundige vaardigheid, het geeft ook de toeschouwer de suggestie dat het arrangement dat hij ziet, een exacte weergave is van het geheel in het atelier[20]. Het is mogelijk dat Maria met dit zelfportret het voorbeeld van Willem van Aelst navolgt, die dat al enkele keren had gedaan, en daarmee ook treedt in de traditie van de Belgische schilderes Clara Peters, die een halve eeuw eerder dergelijke zelfportretten schilderde op stillevens. Evenzo kan het zelfportret betekenen dat de zelfstrijd, de onrust, de vragen over leven en dood en levenskracht, waarvan het schilderij beeldend en letterlijk spreekt, heel persoonlijke elementen vormen van Maria’s leven op dat moment. 

Met de verkoop van het vanitasschilderij zette Maria een belangrijke stap naar naams­bekendheid onder de aanzienlijke kringen in Europa. Er is niet zoveel fantasie nodig om te bedenken wat het kostbare geschenk van Leopold I zal hebben betekend voor Maria. De erkenning van haar schildercapaciteiten en de waardering voor haar schilderij zal een belangrijke bevestiging van haar eigen weg zijn geweest en in die zin een geweldige stimulans. Het zal ook hebben bijgedragen aan vestiging van haar naam in Amsterdam en daarbuiten.
Of Maria na de voltooiing van dit schilderij ook nog andere vanitasstillevens maakte, is niet bekend. Het lijkt onwaarschijnlijk dat zij na de waardering over haar Vanitas met hemelglobe zo maar overstapte naar het genre van de bloemstillevens. Niettemin, op dit moment zijn geen andere dan de drie genoemde vanitasschilderijen van haar hand geregistreerd. Uit deze periode zijn wel bloemstillevens bekend, zoals het uit 1669 daterende ‘Stilleven met tulpen’[21].