B4
Bloemenboeket in een glazen vaas op een marmeren blad
Verblijfplaats: Particulier bezit
Andere titels of omschrijvingen in literatuur:
- Blumenstilleben
- A Still Live of Flowers
- Roses, Tulips, Peonies, Poppies, Narcissi, Carnations, an Iris, a Lily, other Flowers and ears of corn in a glase Vase with a spider and a red Admiral on a stone ledge
Drager: doek
Signering: Maria van Oosterwijck pinxit
Plaats signering: rechtsonder op de rand van het marmeren blad
Datering: op het doek Ao 166[.] (vermoedelijk uit 1668 of 1669)
Afmetingen: 87,6 x 75,8 cm (6640 cm2)
Andere meting 1998 Bernheimer: 87,5 x 76 (6650 cm2)
Bijzonderheden:
- Veiling Londen (Christies) 15-05-1936
- The Leger Galleries Londen 1961; Collection Kenneth D. Childs (advertentie in The Connoisseur, LXLVIII, no. 596, Oktober 1961, pag. 34)
- Veiling Christies Londen 22-05-1998 (toen vermeld als daterend uit 1660); opbrengst 260.000 USdollar
- Kunsthandel Konrad O. Bernheimer 1998-05-1999; getoond op TEFAF, Maastricht, 1999
- Salomon Lilian Old Master Paintings, Amsterdam/Genève; getoond op TEFAF, Maastricht, 2010, daar verkocht
- Privecollectie Duitsland 2010 -
Beschrijving:
Het boeket staat in een glazen vaas op een grijs/zwart geaderd marmeren tafelblad tegen een donkere achtergrond.
Het boeket heeft als topbloem een oranje-gele lelie (Lilium bulbiferum) en is verder samengesteld uit twee bloedrode rozen aan de rechterkant, een witte pioenroos en een rose provenceroos in het centrum van het boeket, twee rood-wit geaderde tulpen, een rode papaver in de knop, witgele narcissen, twee rood-wit geaderde anjers, twee blauwe irissen links boven, dagschone, fluitekruid (rechtsboven) en nog enkele andere bloemen. Het statische karakter van het boeket wordt verlevendigd door een omlaagbuigende tarweaar, groen-wit gestreept gras (Canary-grass) en grijze bladeren van een kruiskruidsoort (Senécio bicolor cinerária) aan de linkeronderkant van het schilderij. Op de anjer, die rechtsvoor net over de tafelrand hangt, is een admiraalsvlinder geplaatst. Er is ook nog een spin op het gestreept gras te onderkennen.
Bijzonderheden:
Dit is een van de schilderijen waarbij niet de meerledige betekenis van het boeket wordt benadrukt. Niettemin bevat ook dit boeket elementen waaraan een symbolische betekenis kan worden toegekend. Gewezen kan worden op de vlinder, de spin, de tulpen, de papaver. Ook de tarweaar heeft niet louter een compositorische betekenis.
Enkele van de hier geschilderde bloemen en grassen komen zeer regelmatig terug in het werk van Maria van Oosterwijck, en zijn dan ook aan te duiden als ‘typisch Van Oosterwijck’: het betreft bij dit schilderij het gestreept gras, het fluitekruid, de tarweaar, en de tulp.
Buitengewoon opvallend zijn enkele bijna identieke elementen op dit schilderij en het schilderij ‘Boeket met zonnebloem in een glazen vaas’ (B7). Dit betreft met name de rose-witte anjer rechtsonder op de rand van het tafelblad. De nagenoeg dezelfde positie van de vlinder versterkt de overeenkomst.
Evenzo opvallend is de identieke vaas op schilderij ‘bloemenboeket in een glazen vaas op een marmeren blad’ (B4) en de buitengewoon exact hetzelfde geschilderde reflectie van het ateliervenster, dat bestaat uit twee ramen van elk vijf ruitjes breed, 8 ruitjes hoog.
Ook enkele compositie-elementen zijn treffend gelijk:
- de rode bloem rechts
- de kleine steunbloem onder het centrum, net links van de aslijn
- de gele bloem in het centrum
- het (gespiegelde) fluitekruid
Op grond van deze kenmerken mag worden aangenomen dat dit schilderij en het hierna beschreven schilderij in hetzelfde jaar, mogelijk tegelijkertijd of direct achter elkaar zijn geschilderd. Waarschijnlijk maakte Maria de twee schilderijen aan het eind van de zestiger jaren.
De grijze bladeren van het kruiskruid heeft Maria in meerdere schilderijen gebruikt.
Deze beschrijving is geactualiseerd 19 februari 2016
