Hoewel Maria zich met name toelegde op bloemstillevens, heeft zij meerdere zogenaamde vanitas-stillevens geschilderd. In deze stillevens worden de kortstondigheid van het aardse leven, de vergankelijkheid van aardse goederen en de betrekkelijkheid van rijkdom en kennis centraal gesteld. Maar ook op die schilderijen ontbreken de bloemen niet.
Deze schilderijen maakte Maria in de periode tussen 1655 tot 1668. Een van de bekendste en tevens mooiste schilderijen van haar hand dat tot deze categorie behoort, is het schilderij ‘Vanitas’, dat zich in het Kunsthistorisch Museum van Wenen bevindt (A1).
Een veel minder bekend werk is een ander Vanitas-schilderij dat Maria van Oosterwijck maakte. Het doek behoort tot een particuliere verzameling en is tot op heden slechts eenmaal voor het publiek tijdens een tentoonstelling te bezichtigen geweest. Het betreft het Vanitas-schilderij dat tot 2005 behoorde tot de zgn. Schoeller-collectie (A2).
Juist dit laatstgenoemde schilderij bevestigt dat aan veel elementen van haar schilderijen een religieus-moralistische bedoeling kan worden gegeven. Op het betreffende doek is een papier geschilderd waarop Maria van Oosterwijck uitleg geeft over diverse elementen van het doek. Zij verwijst daarbij naar passages uit het Oude Nieuwe Testament.
Van het derde schilderij "Vanitas met hemelglobe en oesters" heb ik slechts een zwart-wit afbeelding.